Één A4-tje verwijderd van financieel geluk

Met gesloten ogen op een yogamat of met een geopend spreadsheet op de bank; op het eerste gezicht lijken meditatie en financiële planning elkaars tegenpolen. Maar schijn bedriegt. Beide activiteiten werken uitstekend om onze rechterhersenhelft in het gareel te houden. Aan die kant van ons brein huizen negatieve gevoelens zoals stress en depressie. Als we deze emoties weten in te dammen, ervaren we wat wetenschappers omschrijven als  'een relatief constante staat van tevredenheid met het leven', ofwel geluk.
 
Onderzoek aan de University of Wisconsin-Madison wijst op de kracht van meditatie om die staat te bereiken. MRI-scans van mensen die regelmatig mediteren lieten veel positieve hersenactiviteit zien. De score van Matthieu Ricard, een promovendus moleculaire biologie die boeddhistische monnik werd, was zelfs zo hoog dat hij ‘gelukkigste man ter wereld’ werd gedoopt.
 
De heer Ricard zelf blijft er nuchter onder. “Geluk is aangeleerd”, zei hij in een interview met een Britse krant. Het is een motto dat rechtstreeks uit de mond van financieel adviseur Carl Richards had kunnen komen. Richards zag in zijn omgeving dat financiële stress ons geluk flink in de weg zit. Maar het viel hem ook op dat anderszins weloverwogen mensen de eerste stap om de zaak onder controle te krijgen - het opstellen van een financieel plan - massaal links lieten liggen. Waarom?

Richards wijt het aan de focus op schijnexactheid in traditionele financiële plannen. Alle scenario analyses, rekenmodellen en kostenplaatjes met cijfers achter de komma, voeden de angst om verkeerde keuzes te maken.
 
In zijn boek ‘The One-Page Financial Plan’ biedt Richards een alternatief dat even simpel als doeltreffend is: accepteer dat je niet kunt voorspellen waar je leven en de financiële markten naartoe gaan. Aanvaard dat financiële beslissingen door emotionele voorkeuren worden ingegeven. En vergeef jezelf je onvermijdelijke fouten. Ga binnen die randvoorwaarden aan de slag met een financieel plan dat op één A4-tje past.    
 
De kern van dit plan gaat niet over aandelen, obligaties of hoeveel je in 2036 aan woonlasten besteedt, maar over de vraag wat geld voor jou betekent. Is het de vrijheid om op je vijftigste te stoppen met werken? Om al je kinderen te laten studeren? Om meer tijd met je familie door te brengen?
 
De volgende stap is het vertalen van die persoonlijke aspiraties naar financiële doelen, zonder te streven naar perfectie. Het plan is je baken. Het herinnert je eraan waarom je ook alweer vermogen wilde opbouwen als je tandenknarsend geld vrijmaakt om te beleggen of te sparen. De expliciete link met persoonlijke aspiraties is de kracht van Richard’s ‘one page financial plan’, omdat het juist op de moeilijkste momenten helder richting geeft.  Om met de gelukkigste man ter wereld te spreken: “Financiële rust is aangeleerd”. 
 
We wensen je veel financiële rust,
 
Marius en Jolmer


Deze Column werd in mei in 'Effect' gepubliceerd. Effect is het tijdschrift van de VEB (Vereniging van Effectenbezitters), waarin wij maandelijks een column schrijven.