Plan B

"Als je een plan B maakt, geef je toe dat je niet gaat slagen," stelde Elizabeth Holmes, ooit de jongste vrouwelijke selfmade miljardair ter wereld, die binnenkort de gevangenis in moet voor fraude met haar bedrijf Theranos.

Achteraf gezien kun je om die uitspraak lachen, maar Holmes is niet de enige die back-upplannen als een zwaktebod ziet. Bij beleggen en investeren is een pot spaargeld of veilige obligaties in feite een plan B. Een betrouwbare buffer voor het geval de toekomst anders uitpakt dan gepland. Zo’n ingebouwde veiligheidsmarge wordt niet zelden gezien als een gebrek aan vertrouwen. Een onnodige ballast voor conservatievelingen die nalaten hun rendement te optimaliseren.

Maar de toekomst is onzeker en zonder veiligheidsmarge moet je misschien het veld al verlaten voordat je überhaupt de kans krijgt om te scoren. De huidige markt voor vastgoed ontwikkelingen is daar een pijnlijk voorbeeld van. De combinatie van hogere rentes en Hugo’s huurplafonds hebben de verkoopprijzen getorpedeerd, terwijl door oorlog en de naweeën van Covid de bouwkosten juist zijn geëxplodeerd. Een perfecte storm waarbij nieuwbouwprojecten en masse worden afgeblazen.

Ontwikkelaars die een veiligheidsmarge hebben ingebouwd, bijvoorbeeld door uitsluitend met eigen geld te ontwikkelen, kunnen geduldig wachten tot het tij keert en hun zwaarbevochten grondposities weer in de plus staan. Maar partijen die hun rendement hebben ‘geoptimaliseerd’ met externe financiering staan meteen onder zware druk. Rentebetalingen lopen door, ook als de ontwikkeling door marktomstandigheden wordt vertraagd en de inkomsten achterwege blijven. De andere kant van de optimalisatiemedaille wordt zo wellicht een faillissement.

Bij beleggen komt een volledig faillissement misschien minder vaak voor, maar zonder veiligheidsmarge kan je ook met een portefeuille beursgenoteerde aandelen in een liquiditeitskuil duikelen, die je dwingt op een moeilijk moment te verkopen. Of een beursdaling creëert zo’n gat in je vermogen, dat je je beleggerspijp aan Maarten geeft om je gemoedsrust te beschermen. Op het moment dat je je aandelen verkoopt stopt het rendement-op-rendement effect. En dat effect is essentieel om als belegger te slagen. Charlie Munger zei niet voor niets: ‘Regel 1 bij beleggen is dat je nooit onnodig je cumulatieve rendement onderbreekt. Regel 2? vergeet nooit regel 1!’ Ononderbroken gestapeld rendement in combinatie met tijd is het onderbelichte geheim van succesvolle beleggers.

Hoe belangrijke is daarbij de factor tijd? Als Warren Buffett, Munger’s zakenpartner, op een normale leeftijd met pensioen was gegaan hadden we misschien nooit van hem gehoord. 97 procent van zijn vermogen is namelijk opgebouwd na zijn 65steverjaardag. De verklaring? Het lange termijneffect van rendement-op-rendement. Natuurlijk, Buffett is een uitstekende belegger, maar die zijn niet uniek. Het geheim van Buffett, die als jonge tiener zijn eerste aandelen kocht, is dat hij al 80 jaar een uitstekende belegger is. De factor tijd heeft hem een van de rijkste mannen ter wereld gemaakt.

Als je eenmaal inziet hoe cruciaal tijd is voor de groei van je vermogen, stop je met de vraag: ‘Waar kan ik dit jaar het hoogste rendement halen?’, maar vraag je: ‘hoe richt ik mijn vermogen zo in dat ik over een hele lange periode een prima rendement behaal?’ Kortom, wat is een beleggingsstrategie waar je je in voor- en tegenspoed aan kunt houden? Want beleggingen die drie jaar lang een fantastisch rendement opleveren, maar door een tegenslag in jaar vier je vertrouwen doen wankelen, verliezen het van een strategie met een prima rendement, waar je je decennialang comfortabel bij voelt.

En wat is volgens Buffett het magische ingrediënt voor een beleggingsplan waar je je aan kunt houden? Inderdaad, een ‘margin of safety’. Daarom bestaat zo’n 20 procent van Berkshire Hathaway’s bezittingen al jaar en dag uit veilige staatsobligaties. Buffett’s buffer is zijn plan B.

We wensen je veel financiële rust,

Jolmer en Marius