Ingebakken leed

Iedere keer als het Nederlands elftal naar een groot voetbaltoernooi afreist, is teleurstelling vrijwel gegarandeerd. Niet dat ze zo slecht presteren, maar met minder dan de titel nemen we geen genoegen.
 
Ook in onze verwachtingen voor economische groei zit teleurstelling ingebakken, zegt Robert Gordon, auteur van The Rise and Fall of American Growth. In de jaren vijftig en zestig raakten ontwikkelde economieën gewend aan groeicijfers van drie tot soms meer dan zeven procent per jaar.
 
Hoewel groei al decennia lang lager uitvalt, vormt dat verleden een hardnekkige maatstaf voor onze verwachtingen, net zoals we de gemiste kans in de finale van ‘74 meenemen naar elk WK.
 
Als verwachtingen niet uitkomen, is het tijd voor een zondebok. Maar politici die met beschuldigende vingers naar immigranten of handelsverdragen wijzen, zitten er volgens Gordon naast. De lange periode van stormachtige groei was een unieke gebeurtenis, voortgestuwd door  innovaties uit de tweede industriële revolutie: van elektriciteit, stromend water en antibiotica tot telefoon en moderne zuigermotor.
 
Dat de toename van de productiviteit na 1970 structureel is ingezakt, komt doordat die golf aan innovaties qua fundamentele impact niet meer is geëvenaard, aldus Gordon. Zelfs de veelbesproken digitale revolutie wist de jaarlijkse groeivoet slechts kortstondig op te krikken.
 
In tegenstelling tot wat vaak beweerd wordt, hoeft lagere economische groei niet direct gevolgen voor beleggers te hebben. Onrealistische verwachtingen wel. Centrale banken die hun geldkraan blijven opendraaien, creëren geen hogere groei maar pompen lucht in de waardering van aandelen, vastgoed en obligaties. Die hogere prijzen zijn eventjes aardig als je al vermogend bent, maar leiden tot een structureel lager rendement in de toekomst.
 
Heeft Gordon het bij het rechte eind? En wat betekent dat voor beleggers? Wij hebben geen glazen bol. Maar net als bij een heilig geloof in een wereldtitel voor Oranje, lopen beleggers die blijven rekenen op aandelenrendementen van acht procent of meer, grote kans om teleurgesteld te worden.

We wensen je veel financiële rust,
 
Marius en Jolmer

Deze column werd in april in 'Effect' gepubliceerd. Effect is het tijdschrift van de VEB (Vereniging van Effectenbezitters), waarin wij maandelijks een column schrijven.